Helfrich 1916: Lightning Enggano, Indonesian and Dutch transcription extracted automatically, aligned and checked by Rena Dusee, 2022-2023 English translation from Dutch by Rena Dusee, 2022-2023 Contemporary Indonesian orthography checked and corrected by Gede Rajeg and I Kadek Sanjaya Transcription system: Helfrich transcription in second line, converted to common transcription system in first line 9. ekuda'ayo epakodai edahauhu. cerita permulaan guntur.(petus). Ekoedaäjo epakodai edahauhoe. Tjeritera permoelaän goentoer.(petoes). Verhaal omtrent het ontstaan van bliksem en donder. Story about the origin of lightning and thunder. kikia hale ilopo eana ekaka mo'o kipario elohao, ada dulu di.negeri anu orang yang membikin sampan Kikia hale ilopo eana ekaka moö kipario elohao, Adalah doeloe di.negrie anoe orang jang membikin sampan Eertijds vervaardigde iemand in eene landstreek een kano. Once upon a time someone in a country made a canoe. iadohoda ehabariodia, sudah.habis pekerjaannya iadohoda ehabariodia, soedah.habis pekerdjaännja Nadat hij met den arbeid gereed was, After he had finished his work, kabahadiha ka'anonia kahabahaoro elohaodia kude ihoku'e, dipanggillah temannya hendak.menarik sampannya dari hutan kabahadiha kaänonia kahabahaoro elohaodia koede ihokoeë, di.panggillah temannja hendak.manarik sampannja dari hoetan verzocht hij zijne makkers om hem bij het uitsleepen van de kano behulpzaam te zijn (aan welk verzoek werd gevolg gegeven). he asked his comrades to assist him in towing the canoe (which request was granted). kabako'a kia i Eu'u, sesampai dia.orang di Eoeoe kabakoä kia i Eoeoe, sesampai dia.orang di Eoeoe Met de kano te Eoeoe gekomen, When they arrived at Eoeoe by canoe, keaba ipuhai buhokai elohao eana, tidak bisa jalan sampan itu keaba ipoehai boehokai elohao eana, tiada bisa djalan sampan itoe konden zij die niet verder voorttrekken, they could pull it no farther, kaenaha kapuakaha ekaka eana yana iubada, lantas berangkatlah orang itu pergi ke.rumahnya kaenaha kapoeakaha ekaka eana jana ioebada, lantas berangkatlah orang itoe pergi karoemahnja waarop zij naar huis gingen, upon which they went home, ke ekaka, tetapi orang ke ekaka, tetapi orang NO TRANSLATION NO TRANSLATION mo'o kahaora elohao ne'eni, yang menarik sampan tadi moö kahaora elohao neëni, jang menarik sampan tahadi NO TRANSLATION NO TRANSLATION kidopu iho ulahao kahai epho hi eiia, meninggalkan di.dalam sampan satu kelapa dan rotan.besar kidopoe iho oelahao kahai epho hi eiia, meninggalkan didalam sampan satoe kelapa dan rotan.besar na daarin een kokosnoot en een dik stuk rottan te hebben achtergelaten. after having left in it a coconut and a thick piece of rattan. di.puaka ekaka iubada, pulanglah orang ke.rumahnya di.poeaka ekaka ioebada, poelanglah orang karoemahnja Toen zij huiswaarts keerden, As they returned home, kamoho elohao ne'eni kamina'awa ihea enawa'e itebe, tetapi sampan tadi naiklah ke.dahan bunga.kenanga di.atas kamoho elohao neëni kaminaäwa ihea enawaë itebe, tetapi sampan tahadi naiklah kedahan boenga.kenanga diatas steeg de kano tot aan den bovensten tak van een enawaëboom. the canoe rose to the topmost branch of an enawae tree. kabuika elopo, teranglah hari kaboeika elopo, teranglah hari NO TRANSLATION NO TRANSLATION kahaibai ekaka kahaba habaoro elohaoda, datang.lagi orang hendak menarik sampannya kahaibai ekaka kahaba habaoro elohaoda, datang.lagi orang hendak menarik sampannja Den volgenden morgen teruggekeerd om de kano verder te sleepen, Having returned the next morning to continue dragging the canoe, ke hobaha moho, tetapi sudah.pergi lain.(tempat) ke hobaha moho, tetapi soedah.pergi lain.(tempat) zagen zij die niet meer. they saw it no more. kuanaha kakao ekitaida kabupopoa itebe, lantas heran hatinya melihat ke.atas koeanaha kakao ekitaida kaboepopoa itebe, lantas heran hatinja melihat keatas Opwaarts kijkende zagen zij, tot hunne verbazing, Looking upward, they saw, to their astonishment, be elohao kahimamana itebe, sebab sampan pergilah ke.atas be elohao kahimamana itebe, sebab sampan pergilah keatas dat zij opsteeg, that it rose, iabudaba, lenyap iaboedaba, lenjap (ten slotte) in het luchtruim verdween (finally) vanished into the air kabapodiha edahauhu, menjadilah guntur kabapodiha edahauhoe, mendjadilah goentoer en in den bliksem veranderde. and turned into lightning. eana eahhadia abaici edahauhu, itulah sebabnya kalau.berbunyi guntur eana eahhadia abaitji edahauhoe, itoelah sebabnja kalau.berboenji goentoer Onweert het nu, If there is a storm now, elohao kabukokoi, sampan berjalan elohao kaboekokoi, sampan berdjalan dan beweegt de kano zich voort; then the canoe moves itself; kamoho epho ipoko kabahuhudu ekarukudia mo'o kiura, tetapi buah.kelapa di.dalam berguling-guling suaranya yang berbunyi kamoho epho ipoko kabahoehoedoe ekaroekoedia moö kioera, tetapi boewah.kelapa di.dalam bergoeling.goeling soearanja jang berboenji de kokosnoot, die zich telkenmale tegen de wanden van de kano stoot, brengt het rommelend geluid van den donder teweeg. the coconut, which bumps repeatedly against the walls of the canoe, produces the rumbling sound of thunder. noaha eiadia ubihoka uhapoadia e'i kikia elopo eana kanio Kiodahaulaho, begitulah halnya sehingga pada.hari ini ada tanah itu bernama tempat.sampan.naik noaha eiadia oebihoka oehapoadia eï kikia elopo eana kanio Kiodahaoelaho, bagitoelah halnja sahingga pada.hari ini ada tanah itoe bernama tempat.sampan.naik Tot den huidigen dag toe wordt die plaats genoemd «kiodoha oelahao», de plaats, waar de kano opsteeg. To this day that place is called "kiodoha oelahao," the place from which the canoe took off. hi e'ea moko idita eana, dan batu banyak di.sana itu hi eëa moko idita eana, dan batoe banjak di.sana itoe En de personen, die de kano hebben uitgesleept, zijn allen, aldus luidt het verhaal, in de steenen veranderd, die bij die plaats liggen. And the persons who dragged out the canoe are all, so the story goes, turned into the stones that lie near that place. kidiua, kabarnya kidioea, kabarnja NO TRANSLATION NO TRANSLATION ekaka mo'o kahaoro elohao eana. orang yang menarik sampan itu. ekaka moö kahaoro elohao eana. orang jang menarik sampan itoe. NO TRANSLATION NO TRANSLATION